Oyun Neden önemlidir?
Oyun çocuğun , bilişsel, sosyal ve duygusal gelişimine yardımcı olmaktadır. Çocuklar için oyun; ”Gerçek ile hayal arasındaki köprüdür”, hayatin provasini yapar,Hayat mücadelesini deneyimler. Bu anlamda oyun, çocukların hissettiklerini, düşüncelerini kolaylıkla ifade edebildiği en uygun dildir. Yetişkinler günlük hayatta baş edemedikleri şeyleri rüyada tekrarlayarak aslında rahatlıyorlarsa, çocuklar da oyun içerisinde günlük hayatta yaşadıkları sıkıntıları, zorlukları oyun aracılığıyla rahatlama ve mutlu olma aracı olarak kullanırlar.
Oyun terapisi nedir?
Çocukların bir çoğu yetişkinler gibi kendilerini ifade konusunda zorluk yaşayabilirler ve bu çoğu zaman kolay değildir. Oyun terapisi ile çocuklar kelimeleri kullanmak yerine oyun ve oyuncaklar aracılığıyla, kendini ifade edebilmeyi, Oyun terapisinin amacı çocuğun kendini duygusal olarak iyi hissetmesini, hayatta yaşadığı problemleri çözebilme becerisi kazanmasını sağlamaktır.
Çocuğun normal gelişimini etkileyen duygusal, davranışsal, psikolojik ve bazen de travmatik problemleri ortadan kaldırmak ve yaşanılıyorsa o problemin büyümesini önlemektir. Oyun terapisinin türleri, non-direktif (yönlendirilmemiş), kognitif (bilişsel davranışçı) ve Filial Terapidir. (anne-baba’da dâhil olur) Seanslar yaklaşık 45 dakika sürmektedir.
Çocuk oyun terapi seansına geldiği zaman terapist yalnızca çocukla iletişim kurar. Çocuğun yaş ve durumuna göre seanstan sonrasında aile ile görüşmeyebilir. Ancak bilgilendirme için ebeveynle tekrar iletişime geçilir.
Oyun terapisti kimdir?
Eğitim lisansını psikoloji olarak tamamlayıp yüksek lisansını ”klinik Psikoloji” üzerinde tamamlayıp ”oyun Terapisi Eğitimine” tabi tutulan uzmanlara ”oyun Terapisti” denilmektedir. bir oyun terapisti çocuk ile empati kurar. Çocuğun kendisini anlaşılmış ve kabul görmüş hissetmesine, kontrol hissi ve farkindalık kazanmasına uygun ortam sağlar.
Terapist problemli davranışın yerine daha olumlu davranış ve düşüncelerin geliştirilmesine yardımcı olur.
Yönlendirilmemiş çalışmalarda ise oyun terapistlerinin 8 ilkesi şöyledir:
- Terapist çocuğu olduğu gibi, olduğu haliyle kabul eder.
- Terapist çocukla sıcak ve dinamik bir ilişki kurar.
- Terapist çocuğun duygularını ifade edebileceği uygun ortamı sağlar.
- Terapist çocuğun dışarı vurduğu tüm duygulara karşı açıktır ve çocuğa içgörü kazandıracak şekilde ona geri yansıtır.
- Terapist çocuğa kendi problemlerini çözebilmesine fırsat verir ve yaptığı seçimlere saygı duyar. Değişime karşı yaptığı seçimlerin sorumluluğunu çocuğa verir.
- Terapist terapi sürecini hızlandırmaz, bu süreç zamanla gelişir.
- Terapist çocuğu yönlendirmez ve çocuğun izlediği yolu takip eder.
- Terapist terapiyi sürdürebilmek için gerekli sınırları çizer.
Ne kadar zamanda sonuç alınır?
Bu süre çocuktan çocuğa özgül olup değişmektedir. yaşadığı sorunun ciddiyetine ve olayları nasıl algıladığına göre farklılık gösterir. Problemli davranış ne kadar yeniyse bunun aşılması o kadar kolay olacaktır.
Görüşme Sıklıkları Nasıldır?
İlk 4 seans genellikle haftada 1 olarak planlanır. İlk 4 seansın ardından aile ile görüşme yapılarak sonraki terapi seanslarının sıklığı ve içeriği planlanıp, konuşulur.
Bireysel danışma da 4 haftada bir aile görüşmesi ile anne-baba bilgilendirilir.
Oyun terapisi hangi durumlarda, kimlere uygulanır?
- Bosanmış ailelerin çocuklarına,
- Evlat edinilmiş veya terk edilmiş çocuklara,
- Aile içi şiddet gören çocuklara,
- Okulda şiddet gören veya şiddet uygulayan çocuklara,
- Kaygı, korku ve fobileri olan çocuklara,
- Uyku bozukluğu ve kabusları olan çocuklara,
- Kardeş kıskançlığı yasayan çocuklara,
- Ailede kayıp ve yas olan çocuklara,
- Duygusal, fiziksel ve cinsel tacize uğramış çocuklara,
- Konuşma bozukluğu olan çocuklara, (kekemelik, tekrarlayıcı dil, bebek konuşması)
- Hiperaktivite ve dikkat eksikliği tanısı almış çocuklara,
- Arkadaş edinmede sorun yaşayan çocuklara,
- Ders çalışma ve okuma problemi olan çocuklara
- İçe çekilmiş ve sürekli mutsuz olan çocuklara,
- Uygunsuz davranışlar sergileyen çocuklara, oyun terapisi uygulanmaktadır.
Çocuk oyun terapisi ile neler kazanır?
Çocuklar oyun terapisi ile duygularını aktarabilmeyi, özgüvenlerini kazanmayı, işbirliği yapmayı, başkalarına saygı duymayı, sorumluluk almayı ve sorumluluklarını yerine getirmeyi, kendini korumayı, dikkatini toplamayı, problemlerine çözüm yolu bulmayı, öfkesini doğru yönlendirmeyi, kendini doğru ifade edebilmeyi, sosyal ilişkilerini güçlendirmeyi, korkularını yenmeyi, konuşma bozukluklarını düzeltmeyi öğrenirler.
Oyun odasında neler vardır?
Oyun materyali olarak oyuncak mobilyalı ev, oyuncak ev aletleri, oyuncak aile, okul, oyuncak hayvanlar, telefon, birtakım aksesuarlar,kuklalar, ayna, su, araba, uçak gibi oyuncaklar ve parmak boyası, oyun hamuru, her çeşit boya kalemi, kartonlar, çizim kağıdı, etiketler gibi sanatsal malzemeler bulunur. Bütün oyuncakların ve materyallerin kullanımı kolay, taşınabilir, güvenilir, dayanıklı ve çocuğun erişebileceği yüksekliktedir.
Çocuğa oyun terapisine gelirken nasıl bir açıklama yapılmalıdır?
“Oyun terapisti, sen resim yaparken, hikaye anlatırken ya da herhangi bir oyuncak ile oynarken duygularını anlamana ve istersen onlar hakkında konuşmana yardımcı olacak. Oyun terapisti sana hiçbir zaman yapmak istemediğin bir şeyi yaptırmayacak, söylemek ve yapmak istediklerine kendin karar vereceksin” gibi bir ifade kullanmak çocuğun kendini güvende hissetmesine yardımcı olur.
Uzm. Klinik Psikolog Pelin Hazer
