Yeni Nesil Teknolojik İlişkiler
Sosyal medyanın yaygın kullanımı ile beraber günümüzde romantik ilişkilerin yaşanma biçimleri de değişkenlik göstermiştir. Nasıl ki geçmişte mektupların yerini telefonlar aldıysa, günümüzde ise telefonlaşmaların yerine mesajlaşmalar veya yeni tabirler ile ‘online dating’, ‘chatting’, ‘facetime’ aldı. Her nesil kendisi için imkanlarını değerlendirmeyi tercih ediyor iken, teknoloji ile beraber tüm nesillerin iletişim ve ilişki kurma biçimleri şekillendi. Çok uzaklardaki akrabalar ile görüntülü konuşmalar hasretleri sonlandırırken, gizlice askere sokulmadıysa eğer kameralı cep telefonu ancak askerler hasretlerini sonlandırmaz oldu günümüzde. Her yaştan insanın kendisine göre nimetlerinden, uygulamalarından faydalandığı bu teknolojik yığınlar, herkesin zevkine göre hitap edecek biçimde gelişmeye, şekillenmeye devam etmektedir.
İlişkilerin mahreminin, yaşanma tarzının da günümüz standartlarında sosyal medya uygulamaları sayesinde yansıması değişmiş bulunmaktadır. Uzakları yakın eden, her an ulaşılabilir olmayı sağlayabilen, yeni insanlarla tanışmaya imkan sağlayan, gerçekte görmeden dahi fotoğraf veya videolar ile fikir sahibi olunmasını sağlayan uygulamaların, gerçekten romantik ilişkilere sadece olumlu katkıları mı vardır?
Yapılan çalışmalar ve araştırmalar göstermiştir ki sosyal medya sayesinde iletişim dilimize dahil olan yeni kavramlar, dolayısı ile değişen iletişim ile beraberinde gelen farklılaşan ilişki yaşama şekilleri ortaya çıkmıştır. Romantik ilişkilerdeki aranan yakınlık, duygusallık, güven, yoğunluk, derinlik, dürüstlük, merak veya kabul edicilik gibi olguların yerlerini konum takip etme, stalklama, beğeni, takip etme, DM gönderme veya hikaye paylaşma almıştır. Değişen ilişkiler ile beraberinde ise sadece günümüz son kuşaklarını değil, her nesilden insanın kurduğu ilişkiyi etkilemiştir. Peki nedir yeni nesil ilişkiler?
Yeni Kuşak İlişki Türleri
Benching: Türkçe karşılığı ile yedekte tutma kavramıdır. Kişinin birden fazla insan ile flört ederek, yerine alternatif kişileri yedekte tutarak ilişkilerini sürdürmesidir.
Beige Flag: Teknoloji ile beraber gelen flört uygulamalarında karşındaki kişinin çok sıkıcı olduğunu belirtmek için kullanılacak olan terimdir.
Ghosting: Duymayan kalmamıştır belki de! İletişimin iyi olduğunu düşündüğünüz partnerinizin bir anda ortadan kaybolur gibi açıklama yapmadan iletişimi kesmesidir.
Zombieing: İletişimi aniden kesen (ghosting yapan) kişinin bir anda size aniden dönüş yapması ile karakterize olmuş bir iletişim şeklidir. Ölünün dirilmesi, zombi gibi geri dönüşü!
Breadcrumbing: Konuşuyoruz, konuşuyoruz ama hiçbir yere varamıyoruz diyorsanız hoş geldiniz! Ekmek kırıntısına maruz kalıyor olabilirsiniz. Karşınızdaki partner size umut verecek şekilde konuşup, iyi anlaşıp ama ilişkiyi flörtten öteye taşıyacak şekilde hamlede bulunmayıp, aynı noktada saymayı sürdürüyor ise ve aynı zamanda yer yer taleplerinizi ilettiğinizde bunları size iyi gelecek şekilde uygulayıp sonra yeniden sizde huzursuzluk yaratabiliyor ise ekmek kırıntısı ilişkisindesinizdir.
Submarining: Kişinin daha önce konuşulmuş olanlar olmamış, yaşananlar olmamız gibi aniden her şeyi halının altına süpürüp, denizaltının su üstüne çıkması gibi kendisini ifade etmesidir. Karşınızdaki kişi önceki yaşadığınız iletişim inkar eder ve bir şey yaşanmamış gibi yaklaşır, özür dilemez ve kaldığı yerden devam eder.
Cuffing: Kasımda aşk başkadır diyenleri duyabilirsiniz. Kış aylarında özellikle aranılan sıcak bir kucaklaşma için kullanılan bu terimi, kış aylarını ciddi ilişkiye adım atma yolunda fırsat olarak görenlerin kurduğu ilişki diyebiliriz.
Summer Love veya Fielding Season: Cuffing gibi olmayan, tam tersi sıcak mevsimlerdeki daha flörtün hakim olduğu, bir orada bir burada durumlarının, sıcaklar ile gevşedi gönül yayları denilen durumların yaşandığı ilişki türüdür.
Cushioning: Hali hazırda bir ilişkiniz var ama ayrılmıyor musunuz? Ayrılığın etkisi sizi korkutuyor mu? Merak etme, bu ilişki türü tam size göre. Var olan ilişkiyi bitirmeden yeni flörtlere başlamak ve ilişkiniz bittikten sonraki yaşanabilecek ani düşüşte acınıza bir yastık koyacaksınız ve hafif atlatacaksınız. Yastık koyulan ilişki türüdür.
Gaslighting: Sizi kırdı, incitti; ardından kendinizi ifade ettiniz ve ondan uzaklaştınız. Bu seferde ondan uzaklaştığınız ve onu ihmal ettiğiniz için kendinizi suçlu hissetmeniz gerektiğini mi düşünüyorsunuz? Günün sonunda uzaklaştığınız için özür mü diliyorsunuz? Bu zihin oyunu, manipülasyon tam olarak budur. Aklınızdan, kendinizden şüphe ederek manipüle edilmek. Yaşamayan veya yapmayan var mı gerçekten?
Haunting: Sosyal medyadan eklediniz lakin sadece hikayelerinizi beğeniyor ve orada olduğunu biliyorsunuz ama hiçbir iletişime geçmiyor. Müdavimizin olmuş ama görünmüyor ortalıkta.
Orbiting: Sosyal medyada takipleşip ama hiçbir şekilde kendisi ile iletişime geçmedikleriniz vardır ya, işte tam olarak aradığınız ilişki türü bu olmakta!
Dry Dating: Kuru kuruya geçen bir ilk buluşma gibi düşünülse de aslında tamamıyla alkol kullanmayı tercih etmeden geçen buluşmalar için kullanılmaktadır. Alkol olmayan buluşmalar kimisi için kuru kuruya geçerken, kimisi için ise berrak bir zihin ile tanışmak olarak ele alınabilir.
Cloaking: İlk görüşmeler aslında içimizdeki hissettiğimiz birçok duygunun yansıması olabiliyor. Bazen ilk buluşmalarda ise karşıdan elektrik alamazsınız, ancak bunu kendisi ile konuşmak yerine direkt olarak engelleyerek çözerseniz, işte tam olarak cloaking olmuş oluyor.
Phubbing: Güzelce hazırlanıp, hevesle gittiğiniz ilk buluşmada, karşılıklı sohbet ederek birbirinizi daha yakından tanımayı umarken birde bakarsınız ki partneriniz elinde telefon ile sizinle hiç ilgilenmiyor. Bu iletişim davranışına verilen isimdir.
Freckling: Tıpkı summer love diye bahsettiğimiz ilişki türüne benzemektedir, yaz aylarında yaşamayı tercih edilen ilişki için söylenir.
Groundhogging: Bir döngü içinde gibi, tekrarlayıcı şekilde aynı partnerlere çekildiğinizi mi düşünüyorsunuz? Benzer partnerler ile farklı bir son yaşamayı mı umuyorsunuz? O zaman bu ilişki türü tam size göre. Merak edenlerine, bu terim Şema Terapideki şematik kimya veya şematik uyum ile daha derinlemesine araştırılabilir. Bu konu ile alakalı ileriki yazılarda paylaşım yapılacaktır.
Love Bombing: Eros’un aşk oklarına maruz kalmak, kendinizi göklerde, karnınızda kelebekler ile hissetmek! En çok yaygın duyulanlardan biri belki de narsist ile yaşayacağınız ilişkideki manipülasyon tekniklerinden biri yaklaşımıdır. Ancak unutulmamalıdır ki, ilişkilerde bağlar zamanla oluştuğunda sağlıklıdır, sırf sizi kendisine bağlamak için aşk bombasına tutanlar ancak hızlı bir bağ ile sağlıksız bir ilişki doğurabilir.
Situationship: Partneriniz ile ilişkiniz iyi gidiyordur, bir süredir de berabersinizdir, birbirinizi seviyor ve sayıyorsunuz ama bu ilişki nereye gidiyor bilmiyorsunuz, buna durumdaş kalmak anlamında bu terim kullanılmaktadır. Bir şeyiz, ama neyiz ve nereye gidiyoruz belli değil.
Slow Fade: Her şey güzel gidiyordu ama yavaşça hevesiniz geçmeye mi başladı? Sessizce, yavaşça, karşı tarafı da incitmeden iletişimi kesmenin yolu ile buradan geçmektedir.
Thirst Trap: Sosyal medyada, dikkatini ve ilgisini çekmek istediğiniz kişi için ilgi çekici fotoğraflar paylaşmak ve onu tuzağınıza düşürme eğiliminde olmaktır.
Görüldüğü üzere yeni nesil teknoloji devrimi sayesinde değişen ve gelişen ilişkiler her yaş grubunu da içine alan farklı ilişki deneyimleri yaşatmaktadır. Kimisi bireye iyi hissettirirken, kimisinin sonucu kötü hissettirebilmektedir. İlişkiler, bireyin kendi özelinde tercih ettiği, mahremini, hayatının bir dönemini paylaştığı, duygusal yakınlığın yaşandığı sağlıklı noktalar ile bütünleştiğinde birey için hayatın belki de daha anlamlı olmasına katkı sağlayacak noktada olmaktadır. Yukarıda bahsedilen ilişki türleri belki birçok kişinin yaşadığı, yaşattığı ama anlamının ne olduğunu bilmediği iletişim biçimlerinden olabilir. Ancak görülmüştür ki, ilişki yaşama biçimleri muhallebicide kardeş ile buluşma devirlerinden, buralara dair farklı şekillerde sosyal bir evrim geçirmektedir. İnsanın, bu hızla gelişen teknoloji ile beraber geçirdiği sosyal evrime, duygusal evrimi ise ne kadar aynı hızda eşlik edecektir merak edilmektedir.
Uzm. Psk. Selen İrem Armağan
Kaynakça
Atalay, G. E., Tanrıverdi, Y., & Arıcı, Y. (2024). Romantik İlişkilerde Sosyal Medya Kullanımı: Nitel Bir Araştırma. Yeni Medya(16), 98-121. https://doi.org/10.55609/yenimedya.1428821
Işık, Y. (2022). Evli Bireylerin Evlilik Uyumu, İletişim Becerileri ve Sosyal Medya Kullanım Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Akademik Platform Eğitim Ve Değişim Dergisi, 5(2), 215-230. https://doi.org/10.55150/apjec.1052828
Jamison, T. B., & Sanner, C. M. (2021). Relationship form and function: Exploring meaning-making in young adults’ romantic histories. Personal Relationships, 28(4), 840–859. https://doi.org/10.1111/pere.12400
Kaya, B. (2021). Beliren Yetişkinlik Döneminde Romantik İlişki Düzeylerinin Yordayıcısı Olarak Sosyal Medya Bağımlılığı. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 8(1), 23-42.